Mondkap-weigeroars en aandere Wappies
Messchien hemmen jem de lest weken veur Kerst het liedje van Youp van t Hek weer beluusterd, zien Kerst-hit Flappie was weer aale doagen op e radio. t Is ja ok wel vertederend, zo n lief kienderliedje ien e tied dat joe je aan t veurbereiden bennen op et Kerstfeest. Tot mien verboazeng zaag ik op e oavend van Eerste Kerstdag dat der een nije versie van Flappie op internet ston, nog wel van de zanger zulf. En ien ploats van de bekende noam Flappie ston der nou zo eens het woord Wappie. Wat kon dat nou wel wezen?
Ik was nijsgiereg worden toen ik Youp zien fimpje op Youtube stoan zaag – ik drukte op de afspeul-toets en heurde sekuur dezulfde melodie as van zien overaal ien Nederland beroemde kerstliedje Flappie, het knientje dat et jonkje ien dit liedje ooit had har, en doageleks ien aale liefde verzörgd har … tot op Kerstmörgen. Dan is Flappie weg, zo mor spoorloos toe zien hok uut verdwenen. En t jonkje het toch gusteroavend zien knienehok goed op slöt doan, dat wiet er wel hiel wis. Hij vragt et zien mamme, die wiet van niks, en aan zien pabbe kin er et niet vroagen, want die is ien e schuur bezeg, zegt mamme, hij mag doar beslist niet stoord worden. As pabbe kloar is ien e schuur heurt er dat et knientje van zien zeuntje spoorloos is – en dan helpt er eileks as vanzulfsprekend met et zoeken van t beestje.
De vroag van t jonkje wordt al vrij snel oplöst: onner t Kerstdiner dient mamme de hoofdschotel op, en doar lijt, ien vier stukjes sneden, et liefke van Flappie, et knientje woar t jonkje zo bar veul van hiel – hij har hum aal die joaren ja zo goed verzörgd – t jonkje is ontroostboar en zigt veur t eerst ien zien leven zien pabbe as n vrezeleke man.
Ien de nije versie, die Youp dus Wappie nuumd het heur ik precies dezulfde melodie, mor diskeer is e tekst richt aan ie minsen die menen dat ze van et coronavrus niks te duchten hemmen – zij hemmen ja aaltied al lak aan aales, en nou dus ok aan t virus dat allinneg ien ons laand als meer as dertienduzend dodeleke slachtoffers eist het. Zij hemmen niet allinneg lak aan et virus zulf, mor net zo veul “schijt”, aan de veilegheidsmoatregels. Schijt, dat is et woord zoas de wappies dat tenminnen zulf gebruken op tillevizie en ien radio-interviews. Want der kin heur ja hielmoal niks gebeuren, zij bennen ja nooit ziek en hemmen een iezeren gezondheid.
Minsen zoas ien dit nije liedje bezongen worden bennen der ien Nederland ja genog, as je gewoon et nijs volgen ien e kraant of op internet wat tegenswoordeg host iedereen op zien mobiele telefoon gebruken kin. Der bennen nog aal minsen die weigeren om ien e winkel et verplichte mondkapje op te doen. En zo kwam der een filmpje veurbij van een winkelende man die ien zien vertraauwde supermarkt ien zien woonploats Den Helder het kapje weigerde. Hij har der wel één bij hum mor von et mor dikke onzin, en liep bodweg deur, zo toe de winkel ien. Doar wer er votdoalek aansproken deur twee winkelbediendes, mor doar har de man lak aan. Der bleef de metwaarkers niks aans over as de beveilegeng te woarschouwen, die op zien plek ston elders ien de winkel. En noadat de weigeroar ok nog een keer t jonkje en t wichje die ien dienst bennen bij de supermarkt ien t gezicht spijd har, hemmen de beveiliger, assisteerd deur de manneleke winkelmedewerker de man die ienmiddels uut protest op e grond zat, onner veul roepen en roazen letterlek toe de winkel uutsleept.
Foeteren
Bij het zien van dizze beelden mos ik terugdenken aan een week of wat leden, de week veurdat de wettelijke verplichting tot et droagen van een mondkap ienging, en ik een vroegere ienwoner van Nijbert tegenkwaam veur de Poiesz supermarkt ien Tolbert. Ik was op e fiets, en was bezeg met mien mondkap op te doen en een schone winkelkar aan te pakken die mij aanlangd werd. Ik har de vrouw zulf niet herkend want ik har mien mondkap host tot over e ogen optrokken. Mor zij herkende mij bliekboar wel, en ze begon mij votdoalek uut te foeteren omdat ik aan die mondkap-onzin met dee.
Ze waas ien één zin nog niet kloar, ze bleef mor tegen mij tekeer goan. Die mondkappen bennen puur ongezond, zeid ze: je worden der hartstikke ziek van. En hier dan, zeid ze, doe hest potdikkeme ok nog n winterjaas aan, en ik loop hier gewoon ien mien trui. En mij mankeert der hielemoal niks!
Ik wist zo gauw niet hoe ik reageren mos, en zee bedremmeld: Tuurlek droag ik mien mondkapje, ik goa toch de veilegheidsregels niet bewust tegenwaarken. t Duurde nog gien haalve sekonde of ze har heur antwoord al weer kloar: IK WÈL. BEWÚST!, zee ze en beende zo niedeg as n kwoaie spin zunder te groeten toe de Tolberter Poiesz ien.
Ik hoop veur dizze vrouw dat ze heur opvatteng vanoaf 1 december aanpast het, aanders kriegen wij ok hier of ien Moarum, woar dizze vrouw al weer n hiele poos woont, taferelen zoas ien Den Helder, en doar zitten we ient et Westerkwartier echt niet op te wachten.
Bert Weggemans