ZEVENHUIZEN-Als de kleine Lodewijk uit Niezijl bij zijn opa in Surhuizum op bezoek was proefde hij van de heerlijke honing. Zijn opa was imker en reed halverwege de vorige eeuw met paard en wagen naar Veenhuizen om bijenkasten te plaatsen. De kasten werden bevolkt door zwarte bijen, maar die zijn in de loop der jaren verdwenen. De inmiddels 55-jarige fotograaf Lodewijk ten Have uit Zevenhuizen is sinds twee jaar ook imker en met anderen bezig om de zwarte bij weer terug te krijgen. Dat levert intussen al heerlijke potjes honing op die bij hem te koop zijn.
De prachtige foto’s in de studio getuigen van het vakmanschap van de fotograaf. Lodewijk beheerst het hele proces, van druk op de knop tot de uiteindelijke print en het inlijsten van de foto. “Ik heb de fotovakschool ‘gedaan’. Dat was een harde leerschool, waarbij de foto’s die je liet zien voor je ogen werden verscheurd. Omdat ze niet goed waren. Dan leer je wel perfect te werken”
In de studio staat voor de gelegenheid het ‘slingerapparaat’ waarmee de honing uit de honingraten wordt geslingerd. Terwijl Lodewijk aan het slingeren is, loopt de goudgele honing uit het kraantje. “Koudgeslingerd,” licht Lodewijk toe. De honing wordt in potjes gedaan en verkocht onder de naam ‘Bijenhave’.
De honing is afkomstig van de zwarte bij. In haar zuivere vorm, staat op het potje te lezen, was deze bij bijna volledig uit ons land verdwenen: De Apis mellifera mellifera, kortweg zwarte bij genoemd, is bij uitstek aangepast aan ons weerbarstig klimaat (winderig, kil en nat). Aangezien de zwarte bij meer propelos haalt dan andere bijen is de honing daar ook mee gevuld. Zuiver ‘bijengoud’ ontstaan uit zonnekracht. De bij weet zich ook aan de warmteperiode aan te passen, want de
honingraten worden nog steeds gevuld met honing. Eerlijk is eerlijk, de honing smaakt heerlijk. Mede speciaal voor zijn vader maakt hij crème honing. Dat is vloeibare honing die vijf achtereenvolgende dagen is geroerd en dan crème-achtig wordt.
Texels sperma
Maar hoe krijg je het zwarte bijenras waarmee de opa van Lodewijk werkzaam was terug. “Van mijn mentor imker uit Marum kreeg ik een inheemse zwarte bijensoort. Dat was al jaren een grote wens van mij. Met een groepje imkers zijn we nu bezig om de soort weer volledig zuiver te fokken. Dat doen we met koninginnen uit Zweden en België en sperma van Texel waarmee we de bijen bevruchten. Volgend jaar hebben we onze eigen gefokte zwarte bijen,” vertelt Lodewijk enthousiast.
Hij laat een envelop zien waarmee de koninginnen vanuit Zweden naar Nederland worden verstuurd. De bij zit in een plastic doosje waar genoeg voedsel (lees suiker) voor de reis in zit. Als het goed gaat wordt de koningin geaccepteerd door het volk
en kan ze haar werk doen. “Maar het ging niet goed,” vertelt Lodewijk. “Het volk accepteerde haar niet en gelukkig zag ik haar in het gras voor het huis kruipen. Nu probeer ik haar bij een ander volk te plaatsen. Het is dat ze in Zweden is gekortwiekt, anders was er honderd euro weggevlogen.” Zoals elke hobby kost ook het bijen houden veel geld. Daarbij is de verkoop van de honing een druppel op de gloeiende plaat. “Het geeft mij veel voldoening om hier mee bezig te zijn.”
De kasten voor de bijenvolken maakt Lodewijk zelf. Hij heeft er inmiddels tientallen in de omgeving staan, zoals een aantal in De Wilp. De kasten staan uit voorzorg bij particulieren, want vrij in de natuur worden ze geregeld vernield. De bijen in Allardsoog zijn weggehaald toen er in de buurt lelies werden geteeld. “Daarbij wordt veel gif gebruikt en dat is niet goed voor de bijen en de honing. Je hebt tegenwoordig ook akkerranden ingezaaid met bloemenmengsels voor bijen. Hoe meer akkerranden ingezaaid hoe beter”.
Als iemand enthousiast met zijn hobby bezig is zeggen ze in het Gronings wel dat het ‘ain zaikte’ is. Lodewijk beperkt zich niet alleen tot het bijen houden, maar vlecht met roggestro ook prachtige bijenkorven. “Vanuit mijn directe omgeving krijg ik wel eens te horen dat ik niet steeds een spreekbeurt moet houden over de bijen. Ik ben nu ook bezig met een cursus waardoor ik straks les kan geven over de imkerij. Dan kan ik mijn verhaal kwijt aan aankomende imkers.”
