MARUM-Zestien mensen die op 3 mei 1943 werden doodgeschoten op bevel van de Duitse commandant Johann Mechels. Namen als De Jong, Van der Vaart, Doornbosch en Van der Wier die de nazaten nog steeds dragen. Hoe zouden de levens van hun oud-oom, vader of opa er uit hebben gezien als ze waren blijven leven? Alle voorstellingen van het theaterstuk over het verhaal van de 16 van Trimunt zijn inmiddels uitverkocht. Bizar is dat enkele nazaten de rol van hun familielid hebben die bij Trimunt werd gefusilleerd. Zoals Frank van der Vaart die met zijn hoofd boven de andere spelers uitsteekt en zijn oom Gerrit verbeeldt.
Voor de extra voorstelling van 10 mei is inmiddels ook bijna geen ticket meer verkrijgbaar. Het geeft aan dat de ingrijpende gebeurtenis nog steeds in de hoofden van de mensen ‘hangt’ en er behoefte is om hier wat mee te doen. Daarvoor is de theatervoorstelling van de initiatiefnemers Arnold Boekema en Kim Oosterhoff, hoewel confronterend, een gouden greep. Theaterdocente Kim kent Arnold via de theaterlessen aan zijn zoon. Ze raakten aan de praat en zijn beiden gefascineerd door de 16 van Trimunt. Kim door de aandacht voor de gebeurtenis op de basisschool in Marum. Van Arnold zijn vijf familieleden gefusilleerd. Daar wilden ze wat mee doen.
Voor theater docent Kim is dit de eerste grote productie in haar artistieke bestaan. Aan haar de taak om de veertig spelers, meest mannen, hun rol met verve uit te laten voeren. In een boerenschuur aan de Haarsterweg spoort ze de spelers tijdens de pittigste scene, de arrestatie, aan om toch meer emotie te tonen. “Het komt goed,” verzekert ze. “Je ziet de spelers in hun rol groeien. De arrestatie moet overtuigen. Voor mij is het ook een uitdaging, want ik heb niet eerder een theaterstuk in deze omvang neergezet. Twee weken geleden is de allerlaatste speler er nog bij gekomen.”
Nabestaanden
Kim benadrukt dat er heel zorgvuldig met de uitvoering van ‘de zestien van Trimunt’ wordt omgegaan. “Nico van der Wijk uit Groningen heeft het script geschreven. Hij is bekend met verhalen uit de Tweede Wereldoorlog en is ook naar de plek op Trimunt gegaan. Voor de 16 mensen heeft hij voor ieder een eigen monoloog geschreven: wat wilden ze worden en wat waren hun gedachten over het leven? Met de nabestaanden hebben we intensief overleg gepleegd over het script. Zoals met dominee-foppe-de-jong, die door zijn vader werd weggestuurd toen ze werden opgepakt. Hij kon zich er in vinden, maar is helaas overleden voordat hij de voorstelling kon zien”.
Arnold Boekema speelt een bescheiden rol als figurant op het toneel, maar achter de coulissen heeft hij samen met Kim de productie geregeld. Het schrijven van de projectplannen, regelen van de financiën (150.000 euro) en al wat er maar bij komt kijken: decor, spelers, geluid, parkeren en locatie. “Gelukkig ben ik niet alleen en hebben we een professionele crew.”
Arnold denkt dat de overweldigende belangstelling komt door de onbekende april/mei staking in 1943. “Daar is nu wel aandacht voor. Alle losse gebeurtenissen die toen plaatsvonden, zoals de fusillade van de 16, hebben met elkaar te maken. De generatie die het heeft meegemaakt leeft nagenoeg niet meer. Met het theaterstuk sta je stil bij wat er is gebeurd. Het is erkenning van het verhaal dat heeft plaatsgevonden.” Van Arnold zijn vijf familieleden, twee broers van zijn ‘beppe’ en drie neven van zijn ‘pake’, doodgeschoten.
Mechels zat uiteindelijk maar zes jaar gevangenisstraf uit. Dat hadden er minimaal 16 moeten zijn.
