LEEK-Zeventig jaar lang heeft Ruud van Nijen (90) zich ingezet voor de vrijzinnigheid in Nederland. Nu nog als bestuurslid van de VVP Groningen, maar daar zet hij in de komende maanden een punt achter. Veertig jaar lang heeft hij dan deel uit gemaakt van dat bestuur. Of het dan helemaal over is met zijn inzet voor de vrijzinnigheid valt te betwijfelen, want de 90-jarige straalt nog veel energie en strijdvaardigheid uit.
Het interview met hem heeft plaats in de gezellige kamer van een eengezinswoning in een rustige woonwijk in Leek. Mevrouw Sjoerdje van Nijen serveert koffie met bijbehorende cake en laat het gesprek dan verder over aan de mannen. “Rustige woonwijk” had ik trouwens niet moeten zeggen, want Ruud strijdt al jaren tegen het drukke autoverkeer (duizenden auto’s per dag) in zijn buurt. Samen met andere bewoners en zijn politieke partij VZ Westerkwartier pleit hij al jaren voor de aanleg van een rondweg, waarlangs al het verkeer vanuit de richting Zevenhuizen naar de A7 kan rijden. Er komt enigszins schot in, want de rondweg staat inmiddels op de agenda. En passant deelt Ruud nog even mee dat hij op een gegeven moment in 12 besturen zat. Tot en met de plaatselijke voetbalclub TLC (Tolbert/Leek Combinatie) toe.
Even uitblazen van dit bestuurlijk geweld. Ruud voert mij langs fraaie fotocollages aan de wand waarop de kinderen en kleinkinderen van hem en Sjoerdje zijn afgebeeld. Het echtpaar heeft twee kinderen, een dochter (rechter in Arnhem) en een zoon (registeraccountant op Curaçao). En dan zijn er ook nog vijf studerende kleinkinderen. Ze zijn op weg om onder meer cybercriminoloog en psycholoog te worden. Opa Ruud vertelt er met trots over.
Terug naar de vrijzinnigheid. Het begon allemaal in Alkmaar, waar Ruud in 1933 is geboren. Zijn vader was daar diaken van de meer vrijzinnige hervormde kerk. Ruud ging al jong elke zondag met hem mee naar de kerk. Toen hij 16 of 17 jaar was meldde Ruud zich voor de zomerkampen van de VCJC, de Vrijzinnig Christelijke Jeugd Centrale. “We waren daar in Ommen soms met 5000 jongeren bijeen,” vertelt Ruud enthousiast. Een plakboek met zwartwit foto’s getuigt van veel plezier in die tijd. In Alkmaar zat Ruud al snel in het bestuur van de vrijzinnigen.
Zijn dagelijks werk bij een elektrotechnische groothandel bracht hem van Alkmaar naar de Randstad. Voorschoten werd de woonplaats. Ook daar vervulde Ruud al snel bestuursfuncties bij de kerk. Na 10 jaar Randstad lokte het Noorden voor Ruud. Niet geheel vreemd, want zijn ouders kwamen uit Smilde. Hij had in eerste instantie voor zijn firma de provincie Groningen onder zijn hoede; later werd dat Friesland.
Ruud van Nijen sloot zich bij zijn komst in het Noorden aan bij de vrijzinnigen in Groningen en Hoogkerk. De familie kerkte in Leegkerk waar Foekje Dijk de voorganger was. “In die tijd maakten we nog samen met de Remonstranten reizen naar de toenmalige DDR om daar de Lutheranen te ondersteunen.” In 1984 kwam hij in het bestuur van de club die nu VVP heet. Hij is zelfs nog acht jaar secretaris geweest. In 2000 trad Van Nijen ook toe tot het bestuur van de Vrijzinnige Geloofsgemeenschap Westerkwartier, een bij de VVP aangesloten vereniging. Deze geloofsgemeenschap kerkt sinds een jaar of tien in het mooie Romaanse kerkje te Marum.
Tijd voor wat pittige vragen aan Ruud.
Vraag: Wat betekent vrijzinnig voor jou’?
Antwoord: Aarzeling. “Jeetje. In ieder geval vrij.” En soms ook zinnig, vul ik maar aan.
V.: Geloof je in God?
A.: Minder aarzeling en dan een “Ja”.
V.: Geloof je ook in de Voorzienigheid?
A.: Nog minder aarzeling en dan een volmondig “Ja”
V.: Heeft de vrijzinnigheid nog toekomst?
A.: “Ja, maar dan moet er wel wat gebeuren. Minder gezapigheid en meer reuring”.
Ruud heeft behoefte het laatste antwoord toe te lichten, omdat hij zich ergert aan de gezapigheid. “Er moet meer aan de weg worden getimmerd. Meer publiciteit. Geef mij bijvoorbeeld een lintje voor al mijn activiteiten. Dat gaat niet om mij persoonlijk, maar er wordt dan in de media wel aandacht aan besteed en dat straalt weer af op de vrijzinnigheid. En zo zijn er meer van die dingen”, aldus de 90-jarige.
Hier lijkt werk aan de winkel voor een van de besturen waarin Ruud van Nijen zitting had. Met medewerking van de burgemeester van Westerkwartier moet het toch mogelijk zijn hem een koninklijk eerbetoon te bezorgen voor al zijn inspanningen op maatschappelijk gebied?
DICK DALMOLEN