Vizzen is veur mij hiel laang n hobby west woar k slim gek op was. As jonkje ging ik s oavends, ien t wiekend of ien e vekaansie al gaauw es n moal eefkes noar e wieke, of, zoas ze hier ien t Westerketier zeggen: noar t Olle Diep. En meestentieds kwam ik wel thuus met wat voorns of stiekelboarzen, en as t echt wille har ok wel es met n kleine broazem of n hanneg snoekje. En toen ik pabbe wer heb ik dizze traditie veurtzet met mien beide jonkjes, en loater ok met ons wicht.
Zoas jem uut veurege verhoalen wel wieten hemmen onze kiender al meermoal priezen wonnen bij de Viswedstried van Ploatselek Belang, vast underdeel van het Midzummerfeest. Wij hemmen ien Nijbert geweldege pierewurms, en doar bennen de vizzen ient Olle Diep voak niet tegen bestand. En niet allinnig e jongens wonnen priezen, ons wicht won ok n mooie beker toen ze vier joar old was. En wat har ze n plezier, op t lest laag ze op e rug van plezier, as ze wéér n boarske vong. Noast ons zat n pabbe met zien zeuntje – die waren veul meer viskerman as wij, ze harren e mooiste hengels en t lekkerste oas, moar ze vongen zo goed as niks. Pabbe sjaggerijneg, t zeuntje aan t klieren. En ons wicht lag heur al gaauw weer te bescheuren van t lachen, toen ze heur vittiende vis vong.
Mor afijn, kiender worden groot, en e leste joaren schut et vizzen der voak bij ien. As men vizzen wil ien t Olle Diep dan moeten jem wél beschikken over n Grode Visakte, die verkriegboar is bij e Visverenegeng. Joaren laang was ik doar lid van, mor de grode akte kost al gaauw n kleine vitteg euro, en doar kin ik ok wel aandere leuke dingen met doen. Dus t vizzen beheurt wat mij betreft zo langzoamerhaand tot t verleden.
Mor, dat jem hielmoal gien visakte neudeg bennen om n flinke vis te verschalken bliekt wel uut dit volgende verhoal.
t Is zundagmörgen, eind november. Der is vandoag gien dienst ien t Witte Kerkje, en vrouw en ik hemmen gien zin om hielmoal noar De Wilp te goan veur e streekdienst. t Is van dat miezerege weer, griesaachteg en graauw. Et het vannacht regend, en nou is t dampeg. We konnen host wel ien Ierland wonen, zo spookachteg liekt et wel. Vrouw het heur nette kleren al aan, ons dochter is op heur koamertje drok doende om heur netjes op te moaken. Doar het n man ok ja gien verstaand van. Ik loop nog lekker ien mien pyjama, ok al is t al half elf.
Boeing 737
“Pááááp”, ropt ze, kom es kijken: een gigantische roofvogel vliegt over ons huis.” Ik stoa vlak bij e overloop, en goa bij t smeediezeren hekje stoan noast mien dochter. Al gaauw heb ik ien e goaten wat ze bedoelt: asof der een kleine Boeing 737 aanvliegen komt vanof Eelde, net over onze dakpannen hinne, zie ik mét mien dochter een gigantische grieze reiger langzoam over ons huus hinnen sweven. Sweven, eerlek woar, sweven, zó laangzoam vliegt er.
Mor nou is t ok gien vroag meer woar er op of koerst: buurman Van Wiek aan e overkaant van e Maalstoel het n prachtege visviever aanleit bij hum ien e tuun. En om te veurkommen dat e reigers der met zien kostboare vizzen vandeur goan het buurman van die elektrische droaden over zien viever hinne hangen. De reiger landt op ongeveer n vitteg centimeter van e viever. Stil en woakzoam stijt er stil, vlak bij zien Goldkust. Mor reigers bennen niet stom, hij het krek ien e goaten dat er uut kieken moet veur die iezeren droaden. Oademloos stoan mien dochter en ik te kieken noar e grieze rover. Stil stijt, er, hiel stil.
En dan, zó opiens, flitst zien laange spitse snoavel tussen de metoalen schrikdroaden deur. Diep, hiel diep gijt zien snoavel toe t wodder ien, en t duurt t nog gien seconde, of der komt wat groots uut t wodder umhoog.: n hiel dikke vis, n flinke karper. En hóe of e vis ok spartelt, de reiger is hum de boas. Hij gijt eigenwies op e raand van gazon en viever stoan, en begunt hiel hanneg de vis op e juste manier te manouvreren: en wel zodoaneg dat de kop noar zien haals toewiest, en e steert van e vis umhoog.
[quote pull=”right”]Diep, hiel diep gijt zien snoavel toe t wodder ien[/quote]
Wij bennen versteld, hoe moet dit goan, hoe wil die arme reiger óóit zo n gigantische vis deursloeken, dat kin jo host niet. Mor wat der gebeurt: eerst verdwient e bek van e vis toe e haals van e reiger ien, As de vis zo ongeveer veur e helft nog noar buten stekt, zien we n hiel grode bult ien e keel van e reiger zitten. En geleuf t of niet, hiel laangzoam gliedt ok de rest van de vis noar binnen. Dochter en ik bennen páf: wij kinnen dit niet geleuven. Arme vis, arme reiger, en arme buurman, die ien één keer n karper van zo n vitteg euro lichter wodden is.
Ientussen het de reiger zien prooi hielmoal deursloken, en hij kikt trots om hum hin. Ziezo, zie ik hum denken, nou kin buurman droaden spannen wat er wil, mor ik heb toch mor mooi efkes n hiel dikke vis uut zien viever gapt.
De reiger moakt hum op veur e vertrekvlucht. Mor dát val t nog niet met: de grode vogel wil ien e benen kommen, en opstijgen, mor zo ver is t nog niet. Het kost hum zichtboar moeite om ien e lucht te kommen.
Noa vier, vief pogengs lukt et hum wij zien de vleugelslag laangzoam op gang kommen, en e roofvogel inclusief buit verdwienen hiel staodeg aan uut zicht. Mor wat hét de vogel t er stoer met, hij is host twee kier zien lichoams gewicht, met die dikke vis aan boord. Dan zien we hum landen, ien t gras noast e Hervormde Kerk.
Mien dochter en ik stoan nog diep onner e iendruk bij t hekje op e overloop: “Waauw, zeid ze: wat n film, hier vlák veur onze ogen.”Joa, zeg ik tegen heur: “n aander het der en visakte veur neudeg, en n dure werphengel, mor dizze jonge vist gewoon met zien snoavel…!
De les van dit verhoal: Je kinnen vizzen, of je kinnen t niet!
Bert Weggemans