LEEK-In den beginne was de aarde woest en ledig, maar in Nederland is bijna geen stukje grond meer dat niet in cultuur is gebracht. Dat is te zien aan de dorpen en steden, bedrijventerreinen en natuurlijk de landbouw. Overal zijn echter nog sporen te vinden van de eeuwenlange ontwikkeling die de aarde heeft doorgemaakt. Het is dan ook van groot belang dat er bij graafwerkzaamheden zorgvuldig wordt gekeken naar de archeologische waarde van een gebied. Zoals bij het graven van de sloten voor het Zonnepark op het Leeksterveld.
Achter gashandel Smeding aan de Lange Akkers komt een 10 hectare groot zonnepark met ruim 25.000 panelen. Je kunt wel nagaan dat als er een beste regenbui valt het water efficiënt moet worden afgevoerd. Daarvoor is door het Waterschap Noorderzijlvest een vergunning verleend voor het graven van metersbrede sloten. Maar daardoor wordt een gebied met nog een gave opbouw van de eeuwenoude lagen voor een deel over de kop gehaald.
Amateurarcheoloog Bernard Versloot is samen met Geert Venema wezen kijken bij de eerste graafwerkzaamheden. “We wisten al dat dit een bijzonder gebied is door onderzoek toen het AZC hier in 2000 is gebouwd. Er zijn toen boringen verricht waaruit bleek dat de verschillende grondlagen nog duidelijk zichtbaar zijn. Dit gebied is nog nooit verstoord door bijvoorbeeld diepploegen. Wij hebben ook sporen uit het verleden gevonden. Meer onderzoek zou ook voorwerpen uit het verleden kunnen opleveren.”
Gelukkig wordt maar een klein deel van de bodem ‘verstoord’. Voor de hele gemeente Westerkwartier is een archeologische waardenkaart ingetekend. Bij het maken van plannen wordt hier ook rekening mee gehouden. Versloot wijst erop dat op detailniveau niet altijd bekend is hoe waardevol een gebied is. “We gaan nu in overleg hoe we zo zorgvuldig mogelijk met het archeologisch erfgoed om kunnen gaan.”
Hiermee krijgt dit verhaal een politieke discussie. Dat zagen we in Middag-Humsterland, een beschermd gebied met eeuwenoude waterlopen. In Niehove heeft agrariër Van der Helm achter zijn grote loopstal een sloot gedempt. De sloten in het gebied zijn beschermd, maar een partij als VZ Westerkwartier heeft in dit geval middels haar politieke leider aangegeven geen problemen met het dichten van de sloot te hebben.
