Behaalve veur dizze digitoale kraant schrief ik ok geregeld veur Welkom in het Westerkwartier. Sunds haarfst 2019 bezuuk ik kleine en grodere regionoale musea ien et Westerketier, schrief doarvan een verslag ien et Nederlands en een bijpassend gedicht ien et Westerketiers. Dat is nou eefkes stopzet vanzulf deur de gevolgen van de coronacrisis, mor normoal gesproken verschienen mien verslag en et gedicht ien e streektoal ien et kleurenmagazine van Welkom In. Aale twee moand wordt dat tiedschriftje ien een oploag van viefduzend eksemploaren groates verspreid over et hiele Westerkwartier.
Net as dizze verhoalen die op internet publiceerd worden, worden ok de versloagen en gedichten ien et kleurenbladje goed lezen, tenminnen dat is wat ik her en der heur van de minsen die ien e lokoale musea waarken. En sums leidt zo n publikoatsie tot een onverwacht vervolg: et Wierdenmuseum ien Ezinge vroeg mij oaflopen veurjoar 2020 of ik et goed von dat et gedicht dat ik veur heur museum moakt har onderdeel worden mog van een tentoonstelling Langs de Oevers van de Oude Riet. Noatuurlek gaf ik doar groag toestemmeng veur – t waas mij nog niet eerder overkommen dat één van mien gedichten opnommen wer ien e publieke ruumte. En bovendien von ik et thema ok hiel passend: De Oude Riet, bij autorieders veural bekend vanwege et benzinestation met die noam aan e Rieksweg, is van oorsprong één van de oldste wodderwegen ien ons deel van e provincie. De oorsprong van dizze stroom leit bij Moarum, en dan lopt er laangs Nijbert en Boerakker stoadeg aan hielemoal deur aale tussenliggende streken uuteindelek noar de Waddenzee, woar er op uutkomt. Ik heb et met jem ien veul van mien veurege verhoalen wel had over dizze stroom, die ien t dörp eileks aaltied Olle Diep hiet.
Mien herinnerings goan veurnoamelek noar dat prachtege plakje aan t enne van e ree die van e Roordagweg noar t Sluuske lopt. Wat hemmen de jonges en ik doar al niet voak visket. En hiel veul vongen, en nog meer genoten van de meroakels mooie omgeveng. Je kinnen gewoonweg overaal van genieten, van de planten, de vogels, t laand, ons eigen Grunneger laand. En van e stilte, die je sums echt woar heuren kinnen, as de wiend de kaant van e Rieksweg op stijt, en der gien boeren op t laand doende bennen met heur trekkers en de aankoppelde mechines. Ik heb wel es tegen mien jonges zeid, as we dan weer terug reden vanoaf t gemoal de Oude Riet, ien Nijbert wordt er voak aanduud met de vertrouwde noam Sluuske, dit is et mooiste wat jem overkommen kin. En doar waden ze et meestal met iens, veural as ze dochten aan e thermoskan met kovvie, en de snoepkes, – veural de cola-fleskes waden destieds hiel populair.
t Sluuske is deur e joaren hinne eileks ok altied de lokoatsie west veur de viswedstrieden veur e jeugd, organiseerd deur Poatselek Belang Nuus-Nijbert. Op e veurmoalege kienderkoamers stoan nog verscheiden bekers die zeuns en dochter wonnen hemmen bij die gelegenheid, meestens ien t koader van de Midzomerfeesten. De eigenoaren van de bekers hemmen t olderlieke stee al laang en breed verloaten, mor de bekers stoan der nog, as stille getugen van een jeugd dien ienmiddels al laang overgoan is ien e volwazzenheid. Hiel sums heuren we nog wel es wat van de vroegere vis-kameroadjes van onze kiender. Dan komt der een mooi ansichtkoartje uut Emmen, woar de olluu van dizze kiender noar toe verhuusd bennen vanuut Nuus – en dan stijt der best voak nog n herinnereng op geschreven: “Het was een mooie tijd, toen in Nuis-Niebert”. t Is mor n eenvoudeg zinnetje, en toch wor je der waarm van, ok met et idee dat de kiender deur ienzet van joezulf én aandern zoas ploatselek belang een mooie jeugd had hemmen.
n Collega van mij destieds ien e Stad heurde der van op, dat wij een joar hielemaol niet op vekaansie west waden. Dat was ok hielmoal niet neudeg, zee ik tegen heur, wij wonen eileks elke dag op vekaansie. Tegen heur zee ik dat ik hielemoal gien drugs neudeg had om high te worden – as jem twee of drie uur aan t Olle Diep visket hemmen dan vulen joe je vanzulf al ien hogere sferen.
Mor, zoas aales, het ok zo n gelukzoaleg gevoel een keerziede.
Ik heb et over de zummer van 1996 – ik gung host aale doagen wel eefkes met de kiender met t autootje van mien vrouw, de hengels, stoeltjes en oas aan boord, noar ons vaste visstekje, bij t Sluuske. Diskeer har allinneg de jongste zeun zin om met te goan, en wij hemmen ons beiden de kovvie en de cola-flkeskes goed smoaken loaten. We haren wel wat vongen, mor t waas niet meer as wat klein spul. t Kwam der eieleks op del dat we et meest genoten van dit prachtege stukje natuur, en van et lekkers dat we metnommen haden. t Liep al weer tegen goed vief uur toen zeun en ik et der over eens waden dat et weer mooi west waas, we zollen nou toch zo langzoamerhaand weerom moeten noar huus. We ruumden onze hengels en snoeren op, gooiden et overtollege oas zoas wurms en stoet toe t diep ien, ien e veronderstelleng dat dit goed was veur de vizzen en ok veur onszulf, want dan kwamen ze vast de volgende keer weer noar dit mooie plakje toe.
Gien verkeer
We haden aales aan boord, en toen reden we met ons beiden de stovvege ree oaf, richteng Roordaweg. Mamme heur auto verdween zowat ien et opdwarrelnde stof. Zeun en ik haden beiden onze roamkes lös, en et viel ons op hoe stil et ien buten was. Gien mins te heuren of te zien, zulfs gien vogeltje die zung. Wij bennen nog zo n honnerd meter van de Roordaweg oaf, as ik mij besef dat ik aale veurege keren mien zen vroagd heb of der ok wat aankwaam aan dien kaant, van de rechter kaant van de Roordaweg. En aal die honderden keren keek mien zeuntje wel, en zien antwoord was aaltied dat et vrij was, dat der gien verkeer aankwam.
Ik waas ien zo ’n rustege stemmeng dat ik bij mijzulf dochde: ach, et is ok wel goed zo, der komt toch nooit wat aan. Wat ik eefkes verga, dat waas dat e bomen laangs de Roordaweg vol ien blad zaten, en de onnerkaant van de boomstammen waren ienmiddels ok al weer begruid, dus bodde veul konnen je niet zien, mor ik heurde en zaag zulf ok niks. Dus ik rie hiel rusteg ien de eerste versnelleng de kruseng op – en ien t zulfde mement komt der met n noodgaang een grode blauwe Volvo aanscheuren, twee fietsen achterop de fietsendroager. Ik waas verbiesterd, ston op et zulfde mement stil, terwiel de blauwe Volvo uutweek en met twee wielen deur de baarm wieder scheurde, en n grode stofwolk achterliet. Et haart bonkte mij ien e keel – en mien zeuntje, die niet zo gaauw van iets schrikt zee: Poeh, dat was echt close. Ik bin nog ongeveer een menuut of drie op e kruseng stoan bleven – totoal verbiesterd. Ik dochde: ik blief hier gewoon stoan te wachten tot de chauffeur van de Volvo weerom komt en mij de huud volscheldt, en dan had-er nog geliek ok.
Ik heb nog minstens een uur laang een verhoogde haartslaag had. En aal moar één gedachte – wat as die Volvo niet uutweken was? Minsen die al veul metmoakt hemmen ien heur leven zeggen voak tegen mij: zukse dingen doar moet je niet te laang over noadenken. Et leven gijt deur.
Mor wat mijzulf aangijt: we hemmen op dat mement wis en zeker n engeltje op onze scholder had, op n plak woar nooit wat gebeurt.
Bert Weggemans