We hemmen t er weer aan toe: t enne van e zummertied komt ja al weer ien t zicht, het noazummerweer is nog wel aangenoam, mor je kinnen al dudelek zien dat e haarfst der aankomt – aal wat meer regenbuitjes, wat hardere wiendkracht met zulfs hier en doar al e eerste noajoarsstörm, met e onvermiedeleke schoades aan bomen en huzen.
Toen ik n jonkje was vertelde mien mamme dat der ien e oorlog deur e bezetter een zogenoamde zummertied ienvoerd was. As kiend von ik dat wel een spannend verhoal, t gung ja over e oorlog, mor echt begriepen dee ik et nog niet. Mor t woord was bij mij al wel hangen bleven. En toen opeens dook et woord zummertied weer op: t zal zo ien t leste van e zeumteger joaren west hemmen dat onze regering, diskeer onze eigen regering en niet die van een bezettende macht, bekind moek dat der met iengang van de leste zundag ien meertmoand de zummertied gelden ging. En, zo moek de minister van binnenlandse zoaken dudelek, dat betekende dan dat op die leste zundag van meert de klok s nachts om 02.00 uur een uur veuruut zet werd. Dan was t, zeg mor, zo ien één en dezulfde tel gien 02.00 uur meer, mor dan was t zogezeid ienenent zo mor drie uur. Wonderlek verhoal, dat geschuuf met tied. As leek zollen je toch zeggen dat e tied aaltied t zulfde is, tied is tied, of niet dan?
Op tilleviezie werren der al gauw grapkes over moakt – grapjanussen zoas Peter Heerschop en zien kammeroaden grepen dit butenkansje aan om der mor wat gekkegheid van te moaken.
Jim wieten vast wel wat ik bedoel: de onnozele figuur, speuld deur Heerschop, snapte zogenoamd niet wat of der nou echt bedoeld wer. En hij was al gaauw ien e war, want ien oktober, har de minister zeid, dan ging e klok op e leste zundag van e moand, weer n uurtje terug. Zie dat dan mor es uut n kander te hollen – uurtje veuruut, en loater weer achteruut – wat ja n onzin, wat n flauwe kul. En Peter dee vanzulf prezies aandersom as dat der bedoeld was. Publiek aan t lachen noatuurlek, t is ja altied smoakelek lachen om andermans dommigheid.
Dit verhoal gijt over e gevolgen van e ienvoering van e zummertied ien onze eigen pervinzie, en is eerlek woar gebeurd.
De beide zussen Nantje en Pina hemmen met nander ofproat dat ze aankommende zundag n eindje rieden goan met e auto. Met e beide mannen vanzulf, want die konnen autorieden, en dat konnen de beide wichter niet.
Nantje en Pina wonen zo ’n vieftien kilometer van mekoar of. Der wer ofproat dat Pina en heur man Harm om twee uur met e auto bij Nantje en heur man Wander wezen zollen. En dan zollen Nantje en Wander bij Harm en Pina ien e auto stappen en n eindje rieden gaan deur t prachtege Westerketier. Nantje en Wander harren der ok wel zin aan, Nantje was al op tied begonnen met eten koken, want zoas toen algemeen e gewoonte was wer der tussen e mirreg warm eten. Meestentied ok op warkdoagen, mor ien ieder geval op zundag. Nantje was n slim sekuur mins, en was aaltied op tied met e dingen die ze doen mos. En Wander was ok goed uutsloapen, want die har op tillevizie zien dat der wat met e klok veraandern mos, dus hij har drekt zundagmörgen toen er uut berre kommen was de klok een uur terugzet.
Afijn, Nantje dekt de toavel, en zeid tegen heur man: kinst nou wel kommen hur, want ik heb t eten op toavel stoan. Wander is een zeer gemoedeleke , beminneleke man en loat zien vrouw niet wachten, doar het ze ja zo heur best veur doan, om n mooie moaltied op toavel te zetten. En stiekem het Wander ok wel zien ien t autoritje, da s altied best gezelleg, met Pina en Harm. Nantje zet e pannen met eerappels, groente en vlees op we toavel, en Wander pakt e opscheplepel en pakt n flinke schep eerappels, doar is er slim gek op, met die heerleke sju van t vlees dat Nantje bakken het.
Tegen t mement dat Wander n et zien eerste hap eten ien e mond stopt, word der aan t roam tikt – doar stoan Harm en Pina te zwaaien, en zie kieken der roar van op dat Nantje en Wander nog aan e toavel zitten.
Ze doen e butendeur lös, en stappen e grode bijkeuken ien. Dan tikken ze aan e keukendeur en kommen der ien stappen. “Wat nou dan, nog aan t eten jongens.?” vroagt Harm. “Joa natuurlek zeid Wander, we bennen net begonnen, mor jim binnen ook ja veul te vroeg. t Is net vief menuten over twoalf, en joe zollen tegen twee uur kommen, en zo loat is t ja nog laang niet.”
“Wander mien jong, zeid Harm, t is op dit ogenblik twee uur. Nee man, lugst ja, zeid Wander, kiek dan op e klok – hij geft vief over twoalf aan.
Dan begunt Harm te lachen, hij zeid, “Wander mien jong, hestoe messchien e klok per ongeluk achteruut zet?” “Joa natuulek, zeid Wander, dat mos ok ja, zo was t op tillevizie zeid deur de minister.”
“Nee man, niet achteruut, zeid Harm, de klok mos vandoag véuruut zet worden. Want aanders was t ok ja gien zummertied, mor wintertied.” Ze hemmen der aalmoal hartelek om lacht, Wander en Nantje hemmen eerst rusteg heur waarme eten noar binnen waarkt, en Pina het holpen met afwassen, en toen hemmen ze nog n mooi autritje moakt, en wat harren ze n plezier over de verkeerde zummertied.
We bennen inmiddels goed veerteg joar verder, en nou wil de Europese Commissie n veurstel doen om de hiele zummertied af te schaffen. Want n prodde minsen schienen last te hemmen van heur verstoorde bioritme, wat dan weer aantoonboar tot meer ongelukken ien te verkeerd leidt. Misschien ok wel zo goed, dan kommen minsen zoas Peter en Wander tenminsten net meer ien e war met e tied.
Ofsluten wil ik met n uutsproak van n dörpsgenoot van mij ien Nijbert, die altied zeid: “vief menuten te vroeg is veul te vroeg, vief menuten te loat is veul te loat – t enege wat telt is: kom op tied!”
Bert Weggemans