LEEK-Sinds de opening deze zomer van het hospice Vredeborgh in Leek zijn er vijftien gasten overleden. Het hospice is een bijna thuishuis waar je op een waardige manier afscheid van het leven neemt. Daar zorgen de Buurtzuster uit Roden, 65 vrijwilligers en de eigen huisarts voor, die dag en nacht klaar staan. “Je kunt hier weer kind of partner zijn, zorg wordt je uit handen genomen,” vertelt voorzitter Marijke Pots, die samen met coördinator Margreet Berends het initiatief heeft genomen voor het hospice in het Westerkwartier en Noordenveld.
Aukje uit Roden is een van de vrijwilligsters die samen met Lies uit Leek dienst heeft. Ze is in Groningen bij Humanitas in een hospice begeleider geweest. “De dood heeft me altijd getrokken, het hoort bij het leven. In het hospice kom je om te sterven, maar je viert er ook het leven. Tijdens het laatste stukje van je leven worden alle schillen en maskers losgelaten en komt er puurheid en echtheid naar voren. Dat maakt het voor iedereen waardevol.”
Marijke Pots en Margreet Berends zijn de drijvende krachten achter het ontstaan van het hospice. Zij kennen elkaar van een hospice in Beetsterzwaag en vonden dat ook terminaal zieke mensen in het Westerkwartier en Noordenveld dichtbij huis op een waardige manier afscheid van het leven moeten kunnen nemen.
Marijke: “Het heeft ons bijna vier jaar gekost om geld van fondsen te krijgen, toestemming van de gemeente te regelen, vrijwilligers te werven en een website te maken. De omgebouwde woning waar we in zitten heeft veel geld gekost. Gelukkig werd het initiatief vanaf het begin breed gedragen door huisartsen, gemeentes en kerken die collectes hielden”.
Bloemenhuis Scheerhoorn uit Leek zorgt gratis voor bloemen in de huiskamer en bij opname van een gast. Deze week werd nog een fiets van Wagenaar afgeleverd. “Hartverwarmend”, benadrukt Marijke.
Elke gast die overlijdt wordt bij vertrek officieel uitgeleid. “Familie en verwanten scharen zich in de hal rond de kist. Dan wordt een gedicht voorgedragen en een roos op de kist gelegd. Het is een klein gebaar maar draagt heel veel bij in de begeleiding van nabestaanden. De tijd dat mensen hier verblijven wordt als een ‘warme deken’ ervaren. Wij staan klaar met een luisterend oor en nemen de zorg over. Partners en kinderen krijgen weer ruimte om aandacht aan de relatie te besteden.”
Het hospice telt 65 vrijwilligers. Die zijn allemaal geschoold in gesprekstechnieken en terminale en palliatieve zorg. “Om als vrijwilliger in aanmerking te komen is het belangrijk dat je zelf niet onlangs een groot verlies hebt meegemaakt. En dat je bijvoorbeeld niet heel druk bent. We hebben momenteel een aantal mensen op de wachtlijst staan die graag als vrijwilliger aan de slag willen,” vertelt Marijke Pots. “Vrijwilligers geven veel maar krijgen er ook veel voor terug.”
Vrijwilliger Lies kan dat beamen. “Je betekent echt iets voor mensen. Ik kom uit het onderwijs. Dat werk deed ik met hart en ziel en ik stopte er heel veel in. Maar daar heb ik nooit zoveel waardering en dankbaarheid ervaren als hier.” Aukje: “De tevredenheid in de blik van iemand als je de hand vasthoudt.” Het is overigens niet alleen kommer en kwel in het hospice. Marijke zat laatst bij iemand aan het bed die kwam te overlijden. Zij vertelde dat het ging gebeuren. “U weet niet hoe het er achter die deur uitziet. Daarop kreeg ik als antwoord ‘zodra ik er achter ben dan kom ik terug om het je te vertellen’. Daar hebben we beiden om gelachen.”
Geld mag geen belemmering zijn om in het hospice te worden opgenomen. Voor kost en inwoning, kamerhuur, gas en licht en de was wordt 40 euro per dag gerekend. Mensen kunnen eventueel een beroep doen op de wet tegemoetkoming bijzondere bijstand. Met een aanvullende verzekering wordt ook een deel van de kosten vergoed. Op de website van het hospice staat alle informatie: www.hospicevredeborgh.nl
‘De mensen zijn zo vriendelijk’
De zus van Janny van der Schors-van der Molen is deze zomer op 47-jarige leeftijd, veertien dagen nadat ze was opgenomen, in het hospice overleden. “Augusta woonde alleen in Leek en werkte bij De Zijlen. Ze ging voor een blaasontsteking naar de dokter, maar bleek uiteindelijk nierkanker te hebben die van kwaad tot erger is geworden. Ik heb haar bij mij thuis wel verzorgd, maar kon haar niet naar het einde brengen. Ik ben haar zuster, niet haar verpleegster.”
“Toen ze op 14 augustus hoorde dat ze niet meer beter zou worden hebben we gesproken over het hospice. Het was in juni geopend en Augusta had er met haar verzorgingsachtergrond wel vrijwilliger willen worden. Wij zijn er na het ziekenhuisbezoek langs gereden en hebben er ‘s avonds voor gestaan. Het is een sterfhuis en dat is wel een drempel. Voor Augusta, die alleen in Leek woonde, was het belangrijk dat ze haar eigen huisarts kon houden. Het UMCG heeft voor haar een kamer in het Hospice geregeld.”
“Het was in een woord geweldig,” vertelt Janny over de moeilijke tijd die ze moesten meemaken. “Eén grote warme deken. De mensen zijn zo vriendelijk. Mijn zus heeft dat als heel prettig ervaren. Het zijn allemaal vrijwilligers die het hart op de goede plaats hebben. ‘s Nachts is er altijd een verpleegkundige aanwezig. We waren er als familie helemaal onderste boven van hoe geweldig het daar is. Niets was hun te veel. Als je zin in bloemkool met karbonade had werd dat geregeld en je kon er ook blijven slapen.”
“Augusta werd na haar overlijden langs een erehaag van vrijwilligers uitgedragen. En er werd een gedicht voorgedragen. Er zijn ook vrijwilligers op de begrafenis geweest. Later werd ik gebeld om te vragen hoe het met me ging. Ik kan niet anders dan het hospice een grote pluim geven.”