Vinkhuzen, woonwiek ien t Noordelekste deel van e Stad, kin je n beetje vergelieken met de Oosterpark-wiek, woar vroeger t onderkommen van GVAV en loater fc Grunnen t absolute middelpunt was. De mensen ien e olle Oosterpark-wiek wadden slim trots op de voetbalclub die ien e goeie joaren zo mooi aan e weg timmerde. De Oosterparkers die nou ien e zeuvemteg binnen hemmen t onner mekoar nog voak genog over de tied dat ze as kiender bij opa en oma aan e Zoagmulderweg wadden. En dat zo’n beetje veur heur neus de speulersbus van Ajax stopte, en op vieftien meter van opa en oma heur veurdeur aal die speulers toe de bus uutstapten die ze normoal gesproken allinneg op e tillevizie zagen. Cruyff, Keizer, Swart, Nuninga – noem mor op.
Mor tieden veraandern, fc Grunnen is al n hield tied weg uut et Oosterpark, en het de mooie olle volksbuurt ienruild veur et Europa-park aan aander kaant van e Stad. Afijn, t is nou eenmoal zo, je moeten leren te leven met e nije tied en alles wat doarien veraanderd is.
Goed, et Oosterpark bewoart de glorie van t voetballen ien e Stad, en is net zo goed trots op de FC, veural nou die et weer zo goed döt, noa e donkere doagen die west hemmen – met de bewoners van e volksbuurt i-der niet zo bar veul veraanderd. Ze binnen nog net zo open en recht deur zee, en veural gelieke behulpzoam as ien de tied dat ik studeerde ien e joaren zeuvmteg. Makkelek benoaderboar, altied bereid te helpen, met n lekke fietsbaand of n lege accu. En altied met n glimlach, die heurt bij et leven, zeggen de bewoners.
Ien dat opzicht liekt Vinkhuzen echt wel op et Oosterpark. Et grootste verschil zit hum ien e leeftied: Vinkhuzen is vanzulf veul jonger as t Oosterpark, mor de gemoedelekheid is doar net zo groot.
Woar et Oosterpark slim wies is met de FC, doar binnen de Vinkhuzers gek met Freddie, n uniek persoon ien dizze nijbouw buurt. Elk en een kent hum, en is wies met hum. Freddie is n vrolek persoon die deur stom toeval n groot geluk metmoakt het ien zien leven. Freddie was veurbestemd veur et slachthuus ien e stad, mor deur stom toeval kwam et gelukkeg veur hum niet zo ver. Freddie was met n dikke honderd soortgenoten onnerweegs in n vrachtwoagen van n veetransport bedrief uut Roon, toen de vol-geloaden vrachtwoagen ien e scharpe bocht ien e Leeksterweg deur n onverwachtse manoeuvre van n aandere verkeersdeelnemer zo ien enent omsloeg. Je begriepen et wel, de deuren klapten open en zo opeens was de Leeksterweg vol met verdwoasde, knorrende en hard wegrennende swienen. De hulpdiensten werden alarmeerd, inclusief brandweer, en ien n klein half uur wadden de swienen weer vangen en deur n ien aller hoast optrommelde aander vrachtwoagen ophoald – jammer genog veur de knorremansen, mor ok dizze vrachtwoagen har dezulfde bestemming: t slachthuus ien e Stad. Zo hard is et leven zulfs veur swienen die n ongeluk overleefd hemmen, ze binnen uuteindelek net zo hard de klos.
’s Oavends tegen n uur of negen, de vrachtwoagen met swienen is dan al uren vertrokken noar e Stad, komt der op et politiebureau aan e Nieuweweg ien Roon n telefoontje binnen van een bejoarde ienwoner, die n vrijstoand huus bewoont met n enorme grode tuun der omtoe. Het betreft de woonwiek woar tegenwoordeg de Lidl ien Roon vestigd is, niet ver vot van de Nieuweweg. De bejoarde man zeit tegen e politie: Wat mij nou toch overkomt, ik wil de woning oafsluten omdat de dag weer aan t enne is, ik stap nog eekfes toe e tuun ien om mien sloat planten te bekieken, en wat zie ik doar, ien mien veldje met spitskolen: een groot bont slachtswien, die op dit moment leit uut te buken van n overdoadege moaltied: van et veld met zesteg spitskolen binnen der nog zuneg aan vief en twinteg kolen over. De medewerker die de telefoon aannemt stelt de oale boas gerust: wij komen er aan hoor, zeit ze.
En inderdoad, eefkes loater komt der een politiewoagen veurrieden met twee dienders der ien, om de situoatsie ter plekke op te nemen. De beide agenten, man en vrouw, zien dat e hoofdpersoon in dit spektoakel op zien dooie gemak ligt uut te rusten midden ien et spitskolenveld – zij wieten genog. De verdachte is uterst rusteg, stellen ze vast, van hum hemmen ze niks te duchten, hij slapt zien roes wel uut, en knort oaf en toe zeer tevreden. De vrouweleke agent belt noar et hoofdkantoor van politie Noord Nederland en vragt om assistentie bij et vervoer van een ontsnapt slachtswien. On ondanks zien grode omvang is n klein klein vrachtwoagentje, met n oploop plank wel genog. En desnoods is n peerdentrailer ok prima, zeit ze deur de telefoon. En zij kin et wieten, omdat zij regelmoateg ien e stad dienst het bij de bereden politie. Zij is niet bang uutvallen, en slim eigen met dieren.
Levensvreugde
Niet veul loater komt der al klein vrachtwoagentje aan met twee man die et swien wakker moaken en hiel ontspannen toe e veewoagen ien helpen. Et swien holt hum rusteg. Wat doen we met dit varkentje? Vroagen de mannen aan der politiemensen. Nou, zeit de vrouweleke agent, ik vind het niet kunnen dat we dit arme dier vol levensvreugde alsnog naar het slachthuis laten brengen, dat kan ik voor mezelf niet verantwoorden hoor. En omdat zij zulf ien e stad woont zeit ze: breng hem maar naar de kinderboerderij in het uiterst noordpuntje van Vinkhuizen, daar kunnen ze nog wel een varken gebruiken. En zo gebeurt.
De volgende dag i-der ien et gebied rond de kienderboerderij n echte oploop van nijsgierege Vinkhuzers, Zij binnen nijsgierieg, mor dat is et swien ok – een van de mannen zeit: Tjonge, wat bistoe een nijsgierege Freddie! En toen had Freddie ien één keer n echte noam: Freddie van Vinkhuzen. De bewoners van de woonwiek sloten Freddie onmiddellek ien heur hart, en et swientje reageerde vanoaf et eerste moment op zien noam, kwam vot doalek aan huppeln noar e mensen toe die zien noam riepen. En jim begriepen vast al wel wat der gebeurde: Freddie kreeg van elke bezoeker wel wat lekkers, komkommer, eerappel, appels, peren – wat der mor was.
De mensen van de kienderboerderij begrepen die liefde mor al te goed. Hiel vriendelek zetten ze aan ale kanten van de boerderij met erf bordjes hinne, met Vriendelijk verzoek om niet te voeren, Dank U!
Ze konnen zo veul bordjes hinne zetten as ze wollen, bodde veul hielp et alemoal niet. En noa ongeveer n joar was Freddie ongeveer n keer zo dik as toen der binnen kwam. Zien lief sleepte over de grond. Dat kon zo niet langer, besloten de mensen van e Kienderboerderij noamens de gemeente Grunnen. Uuteindelek werd der een wieze beslissing nommen, niet een populaire beslissing: midden ien et omheinde gebied rond de boerderij verrees een mooie holten schuur, specioal veur de swienen. En tot op de dag van vandoaag woont Freddie doar met twee soortgenoten. Et bijvoeren is nou veurbij, want de swienen-villa stijt op ongeveer honderd meter van het butenste hekwark.
Veurege moand was onze jongste zeun eefkes n poar doagen over uut Schiedam, hij het zeuvm joar ien Vinkhuzen woond en wol nog groag eefkes bij Freddie kieken. Wij moesten ok met, omdat, zee-der, Freddie de beroemdste ienwoner van Vinkuzen is. Alleen jammer dat we nu niet meer dichtbij hem kunnen komen, zee e der sneu achteraan. Wij binnen met n drieën om de hiele kienderboerderij hinne lopen en zagen gien teken van leven bij de swieneschuur doar midden ien e grode tuun. Zo ien enen zigt onze zeun toch wat bewegen: twee kleine swartbonte swientjes kommen ien buten. Ah jammer, zeit onze zeun. Ik zie Freddie niet. Wij willen net votlopen, as zo ienenent de toch een joekel van een bont swien toe de schuur uut lopt: Onze zeun het op et zulfde moment zien olle enthousiasme terugvonden, en ropt hiel hard en vrolek FREDDIE! En op etzulfde moment stekt dat grode swien dat net bij zien voerbak begunnen wil met eten zien kop met n poar grote stroalende ogen omhoog, om te kieken wel hum doar riep. Freddie voelde hum weer welkom, gekend, en herkend, en was gelukkeg, en ok n stuk gezonder, want sunds hij veul minder bijvoerd wordt is er lang zo dik niet meer, en zien lief sleept niet meer over e grond.
Mor vrolek en bliede, dat i-der nog aal!!
Bert Weggemans